Internet çağının en gözde pazarlama tanıtımı mecrası olan internet reklamcılığıyla ilgili olarak bir sahtecilik tartışmasıdır sürüp gidiyor. Tartışmaların odağında da Google’ın internet reklamcılığında çığır açan TBM (pay per click â tıklama başı maliyet) modeli yer alıyor. Bu modeli şu anda Google dışında pek çok internet şirketi kullansa da bu işin babası durumunda olan ve bu işten en büyük ciroyu gerçekleştiren kuruluş olarak Google da ister istemez tartışmanın ortasında yer alıyor.
Dilerseniz, irili ufaklı pek çok reklam verenin kullandığı TBM reklamcılığına musallat olan sahte tıklamanın ne demek olduğuna kısaca bir bakalım ve bundan nasıl korunulabileceğiyle ilgili bir kaç basit önlem üzerinde duralım…
Sahte tıklama nedir?
Sahte tıklamalara mümkün olduğunca az kurban gitmek için önce sahte tıklamanın ne olduğunu iyi anlamak gerekiyor. Sahte tıklama, tıklama başı maliyet (TBM) esasına göre verdiğiniz internet reklamlarının hedeflediğiniz müşteriler tarafından değil de kötü niyetli birileri tarafından resmi tabirle “maksatlı” olarak tıklanması anlamına geliyor.
Bu maksatlı tıklamaların da başlıca üç “maksadı” sayılıyor. Bunlardan ilki, tahmin edebileceğiniz gibi kolay yoldan para kazanmak! Diyelim ki Google’a TBM reklamı verdiniz ve reklamınız Google İçerik Ağı’nda yer alan sitelerde yayınlanıyor. Bu sitelerin büyük çoğunluğu normal bir şekilde işini yaparken, bazıları da tıklama sahtecileri tarafından oluşturulmuş olabiliyor. Bu kişiler değişik yöntemler kullanarak sizin ve başkalarının verdiği Google reklamlarının kendi oluşturdukları siteler üzerinde tıklanmasını sağlayarak para kazanmaya çalışıyorlar. Bunun için de akla hayale gelmeyecek yöntemler kullanıyorlar; örneğin gelir düzeyinin görece düşük olduğu Hindistan gibi ülkelerde insanları örgütleyerek sahte tıklama grupları oluşturmak, proxy sunucularda IP numaralarını değiştirerek çok sayıda bilgisayar izlenimi yaratmak, internet ağında çalışan robot yazılımlarla aynı site üzerine değişik yerlerden tıklama yapılıyormuş izlenimi yaratmak veya “zombi bilgisayar” olarak adlandırılan; virüs yazılımlarıyla sahiplerinin kontrolü dışında işlemler yaptırılan bilgisayarları kullanarak kendi sitelerindeki reklamların çok değişik kullanıcılar tarafından tıklandığı izlenimini yaratmak bu yöntemler arasında sayılıyor. Bu tür sahteciler böylelikle bir çok reklam verenin TBM bütçelerini ceplerine indirmeyi başarıyorlar.
Sahte tıklayan rakipler
İkinci ve üçüncü sahte tıklama nedenleri ise rakiplerin birbirlerine zarar verme hırsından kaynaklanıyor. Bunlardan ilki, doğrudan reklam verenin rakiplerinin ona zarar vermek için sahte tıklamalar yaratması. Yani diyelim ki A şirketi Google’a reklam veriyor, rakibi olan B şirketi, yine yazılımlar veya insan örgütlenmesi gibi yöntemlerle A şirketinin reklamlarında sahte tıklamalar yaratarak rakibinin bütçesinin boşa harcanmasına neden oluyor.
Sahte tıklamaların son nedeni ise rakip sitelerin birbirlerine zarar verme çabaları… Örneğin Google İçerik Ağı’na dahil olarak TBM reklamları yayınlayan bir sitenin sahibi, rakip bir başka sitenin üzerindeki reklamları sürekli tıklayarak sanki rakibi sahtecilik yapıyormuş izlenimi yaratmaya çalışıyor. Buradaki amaç da rakip sitenin Google ağı dışına atılmasını (buna “banlanma” diyorlar) sağlamak.
Tabii tüm bu yöntemlerin Google ve diğer TBM reklamı yayınlayan kuruluşlar tarafından sıkı sıkı takip edildiğini, bunlar için çok çeşitli yazılımlar geliştirildiğini, sahte tıklamaların değişik yöntemler kullanılarak büyük ölçüde teşhis edildiğini, sorumluların sistem dışına çıkartıldığını da belirtelim. Ancak tüm bu önlemlere rağmen sahtecilerin de boş durmadığını bilmekte fayda var…
Nasıl korunmalı?
Şimdi gelelim bu sahte tıklamalardan reklam bütçemizi nasıl koruyacağımız sorusuna. Burada her şeyden önce verdiğiniz reklamı arada bir de olsa takip etmeniz gerekiyor. Google içerik ağında zaman zaman sahte tıklama yoğunluklarına biz de tanık olduk. Burada gösterim sayısındaki tıklama sayısındaki ve tıklama ortalamasındaki ani artışlara kesinlikle dikkat etmek gerekiyor. Tıklama sayısının her gün aynı olması da bir başka sahtecilik göstergesi olabilir. Örneğin günlük 5 YTL harcadığınız bir kampanyanız var. Google her anahtar kelime için değişik bir değer biçer ve her tıklama için değişik bir tahsilat yapar. Diyelim ki bütçeniz üst sınıra hiç ulaşmıyor, günlük 800-1200 arası görüntülenme, 10-20 arası tıklama ve 2,5-3,5 YTL arasında harcamayla size fatura ediliyor. Sonra -hiç bir ilan metninizi değiştirmediğiniz ve başka hiçbir değişiklik yapmadığınız halde- aniden Google reklamlarınız her gün düzenli olarak 30 tiklama almaya, günlük bütçeniz her gün 5 YTL olarak harcanmaya başlandı. Buna karşılık gösterim sayınız da 800’den 500’e düştü. İşte bu noktada sahte tıklamalardan şüphe etmeye başlayabilirsiniz. Bundan emin olmanızın en kolay yolu ise günlük bütçenizi geçici olarak aniden yükseltmenizdir. Örneğin günlük bütçenizi 5 YTL’den 10 YTL’ye yükselttiğinizde günlük bütçenizin tamamı harcanmaya devam ediyorsa şüphelerinizi Google’a bildirebilirsiniz.
Ayarlarınızı değiştirin
Sitenizde sahte tıklama olduğunu düşünüyor ve bu durumun içerik ağındaki bazı sitelerden kaynaklandığından şüphe ediyorsanız bunun için birkaç önlem almanız gerekir. Öncelikle anahtar kelimelerinizi tekrar gözden geçirin ve reklamlarınızın amacınız dışında kalan çok geniş kapsamlı sitelerde yayınlanmasına neden olabilecek anahtar kelimeleri listenizden çıkartın. Hatta negatif anahtar kelimeler de seçebilirsiniz. (resim- 1)
ikinci olarak sahte tıklamaların gerçekleştiğinden şüphe ettiğiniz siteleri tespit edebiliyorsanız bu siteleri engellenen siteler listesine koymanız da sahte tıklamaların önüne geçebilecektir.
Bu iki önlemi alamıyorsanız, “kampanya ayarlarını düzenle” seçeneğinde “içerik ağı” seçeneğini kaldırmanız daha doğru olacaktır. Böylece reklamlarınız yalnız Google ve Google arama motorunu kullanan sitelerin arama sayfalarında görünecek, içerik ağındaki sitelerde artık görünmeyecek , böylece sahte tıklamalara da maruz kalmayacaktır. (resim-2)
Bunları tamamlayacak bir ek önlem de yine “kampanya ayarları” sayfasında “Dağıtım yöntemi” alt başlığından “Standart” seçeneğini işaretlemenizdir. (resim-3) “Hızlı” seçeneği günlük bütçeniz bitene kadar reklamlarınızı arka arkaya göstererek sahtecilerin işini kolaylaştırırken “Standart” seçeneği reklamınızı gün içine değişik saatlere yayarak insan eliyle yapılan sahteciliği biraz olsun engelleyebilir.
Tüm bu önlemleri alırken; internet sitelerinin ve internet reklamcılığının en uygun maliyetli ve en etkili mecra olduğunu, dünyadaki toplam tıklamaların içinde sahte tıklama payının da yüzde 10’lar civarında tahmin edildiğini lütfen aklınızdan çıkartmayın…
