Avrupa vatandaşlarının kişisel verilerini işleyen tüm şirketler, Mayıs 2018’e kadar General Data Protection Regulation (GDPR)’ye, ülkemizdeki adıyla KVK’ ya (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) uymak zorunda. Ülkemizdeki pazarlama sektörü bu kanun ve uygulamalara tabi olduğu için stratejilerini buna göre şekillendirmek zorunda kalıyorlar. Yeni uygulamalar tüm veri edinme, işleme ve analiz etme süreçlerini değiştiriyor. İnsanların kişisel bilgilerini korumaya alan bu kanunla iyi geçinmenin yolu şeffaflık ve güvenden geçiyor.
Tüm pazarlama eylemlerinde bu süreçte uyulması ve kesinlikle saygı gösterilmesi gereken 5 temel ilkeye kısaca göz atalım.
1) Kişisel verilerin ne olduğunu doğru tanımlanması
Kişisel veri kavramını tanımlayacak olursak, kişiyi çevrimiçi veya çevrimdışı, doğrudan ve dolaylı olarak belirlenebilir kılan tüm veriler kişisel veri olarak adlandırılıyor. Bunlar elektronik posta veya posta adresi gibi çok temel bilgiler ya da IP adresi, GPS koordinatları, sosyal güvenlik numarası gibi çok daha karmaşık veriler olabiliyor.
2) Elektronik-postalar, bültenler, çerezler- açık rıza alınması
Tüm kişisel verilerin kullanımı için artık tüketicinin açık rızasını almak şart. Hazırlanacak formlarda (eğer rıza form doldurmak sureti ile alınacaksa) toplanacak her bir veri için, toplanış amacının, ne kadar süre tutulacağının, hangi üçüncü şahıslar tarafından kullanılabileceğinin açıkça belirtilmiş ve en altta tüketici tarafından doldurulacak olan ” izin veriyorum” ya da ” vermiyorum” kutucuğunun doldurulmuş ve imzalanmış olması gerekiyor. Telefonla alınacak onaylarda aynı işlemler ses kaydı veya tuşlama ile yapılıyor.
3) Toplanacak veriler için mutlaka tanımlı bir amacın olması
Veri toplanması sırasında tüketiciye, kullanıcıya meşru bir pazarlama faaliyeti sunulmasına ve toplanacak verinin firmanın faaliyet ve hizmetlerinde kullanılacak nitelikte olmasına dikkat etmek gerekiyor. Örneğin, coğrafi konum bilgisi Yemek Sepeti veya Rafinera gibi bir hazır yemek teslimat sitesi için toplanması zorunlu bir veri. Ancak çevrimiçi koçluk hizmeti veren bir bir firma veya uygulamanın kayıt esnasında kullanıcının kişi listene ulaşması anlam taşımıyor. Vereceği danışmanlık hizmeti ile danışanın kişi listesinin bir ilgisi olmadığına göre, bu veriyi toplamasına gerek olmuyor.
4) Kanun ve yönetmeliklere uyulup uyulmadığının mutlaka denetleneceğinin farkında olunması
Kişisel verilerin korunması gelişmiş ülkelerde özel olarak oluşturulmuş kurum veya komisyonlarca denetleniyor. Örneğin, İngiltere’de ICO (The Information Commissioner’s Office/Bilgi Komiserliği Ofisi) veya Fransa’da CNIL (Commission Nationale de l’informatique et des Libertés/ Bilişim ve Özgürlükler Ulusal Komisyonu ) bu amaçla kurulmuş. Ülkemizde ise bu süreç henüz çok yeni. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin kanun 7 Nisan 2016’da yürürlüğe girdi ve kanunun çıkarılmasından önce toplanan verilerin, özellikle mahrem kişisel bilgilerin gizlenmesi konusunda yeni kanuna uygun hale getirilmesinin son süresi 7 Nisan 2018’di, ancak denetimlerin devlet organlarınca mutlaka yapılacağı biliniyor.
Kişisel verilerin korunması düzenlemelerine göre, artık kişisel veriler kişilerin mülkiyeti sayılıyor ve iş amaçlı olarak sadece onların rızası ile “ödünç” alınabiliyor. Toplanan her veri için onay almaya, bilgileri silme veya unutturma talepleri hakkında karşı tarafı bilgilendirmiş olmaya, her bir verinin tutulma süresine saygı göstermeye, verinin toplandığı kaynağı beyan etmiş olmaya dikkat edilmesi gerekiyor. Tüm bunlar, artık pazarlama sektöründe tutulan müşteri ya da kullanıcı veri dosyalarının sonunun geldiğine işaret ediyor.
5) Profilleme, yasal koşullara uyulması
Pazarlama amaçlı profil oluşturma ancak belirli bazı koşullar altında gerçekleşebiliyor:
-Kullanıcının verilerinin işlendiğine dair haberdar edilmesi
-Karşı tarafın açık beyanının alınması
-Kullanıcı tarafından onaylanmayan işlemlerin mutlaka kayıt altına alınması
Elbette eski alışkanlıklardan vazgeçmek zor, ama bu 5 temel ilkeye uymaya özen gösterildiği takdirde pazarlama sektörünün KVK ile iyi geçinmemesi için hiçbir neden kalmıyor.
Kaynaklar